Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ)

Inleiding

Het onderwijs binnen de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) module heeft als doel de huisarts in wording te ondersteunen bij zorgverlening aan patiënten met psychiatrische en psychosociale problemen. Deze module gedurende de tweede fase van de opleiding omvat een drietal maanden, waarin AIOS enerzijds ervaring opdoen in de praktijk en anderzijds onderwijs verkrijgen tijdens de terugkomdag (TKD). Telkens zal daarbij een vertaalslag worden gemaakt van de zorg binnen de GGZ instelling(en) naar de zorg binnen de huisartspraktijk. Centraal staat ontwikkeling van kennis, vaardigheden en (beroeps)attitude.

Relevantie

De stage psychiatrische en psychosociale problematiek is om de volgende redenen voor de aanstaande huisarts relevant:

1. Een huisarts krijgt in de praktijk regelmatig te maken met psychiatrische en psychosociale problemen. Slechts ten dele kan de aanpak daarvan in de huisartsstage geleerd worden. Lacunes op het gebied omtrent angst(stoornissen), depressie, persoonlijkheidspathologie, verslavingszorg, acute psychiatrie en wat dies meer zij, kunnen door middel van onderwijs op dit gebied en ervaring in de praktijk worden aangevuld.
2. Het samenwerken met andere disciplines is voor huisartsen van groot belang. Dat geldt eveneens voor samenwerking binnen het landschap van de GGZ. Een landschap dat de laatste jaren voortdurend in verandering is geweest. In het GGZ onderwijs wordt overzicht verkregen van de desbetreffende sociale kaart. Voor de AIOS is het essentieel het overgangsgebied tussen het werkterrein van de huisarts en dat van bijvoorbeeld de psychiater, psycholoog of verslavingsarts te verkennen. Bovendien raakt men op de hoogte van de wederzijdse mogelijkheden en beperkingen. Wanneer is een verwijzing op zijn plaats? Naar wie kan een patiënt doorgestuurd worden? En wat kan de huisarts, al dan niet samen met de POH-GGZ, zelf afhandelen?
3. Daarnaast bieden onderwijsbijeenkomsten en praktijkervaringen binnen de GGZ voor de huisarts in spe een goede gelegenheid om zicht te krijgen op de eigen sterktes en zwaktes ten aanzien van het hanteren van psychiatrische ziekten of psychosociale problematiek.

Voor de regelgeving omtrent de GGZ module verwijzen we naar het opleidingsplan en het afdelingsreglement.

Doelen voor de individuele AIOS

De AIOS zal in deze stage de eigen competenties verder ontwikkelen. Deze competenties zijn geformuleerd in de Competentie Beoordeling Lijst (ComBel). Bij aanvang van de stage stelt de AIOS individuele leerdoelen op. Deze leerdoelen worden besproken met de opleider binnen de zorginstelling. Halverwege en aan het einde van de stage beoordeelt deze opleider het competentieniveau van de AIOS aan de hand van deze lijst. Tegelijkertijd worden ook 5 zogenaamde Korte Praktijk Beoordelingen (KPB’s) gebruikt. Hierbij wordt er door de opleider of een andere professional een contact tussen AIOS of patiënt of een specifieke vaardigheid geobserveerd en direct voorzien van “feedback”.

Onderwijs op het instituut

Het onderwijs op de terugkomdagen sluit aan bij wat in de dagelijkse praktijk tijdens de stage wordt geleerd. Doelstelling: verbreding van klinische competenties op het gebied van veel voorkomende psychiatrische en psychosociale problematiek in de huisartspraktijk en verdieping van diagnostiek en behandeling, zoals die door de huisarts daadwerkelijk kan worden toegepast.

Bij de selectie van te behandelen onderwerpen is gebruik gemaakt van de op grond van epidemiologisch onderzoek meest voorkomende klachten, symptomen en diagnoses in de huisartspraktijk van Nederland. Afgezien van docenten binnen ons opleidingsinstituut, worden aangaande bepaalde onderwerpen experts uit het veld uitgenodigd.

De volgende onderwerpen komen tijdens de GGZ module aan de orde:

• GGZ in de huisartspraktijk;
• angst(stoornissen);
• persoonlijkheidspathologie;
• depressie;
• psychotische stoornissen;
• openbare geestelijke gezondheidszorg;
• verslavingszorg;
• acute psychiatrie;
• eetstoornissen;
• ADHD en autismespectrum stoornissen;
• sociale kaart;
• motiverende gespreksvoering en cognitieve gedragstherapie.

Van deze onderwerpen hebben we de doelstellingen verfijnd aan de hand van de Kenmerkende Beroepsactviteiten (KBA’s). Met andere woorden: wat vinden we essentieel dat de huisarts in opleiding tijdens deze stage leert? Het kan en mag immers geen verkorte cursus inleiding in de psychiatrie worden. De toekomstige praktijk als huisarts moet centraal blijven staan. Dat betekent vanzelfsprekend dat relevante en actuele NHG-standaarden altijd een plaats zullen hebben.